Karahan: Sıkı para politikası devam ettirilecek

2023 yılı Haziran ayında, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için güçlü bir parasal sıkılaştırma süreci başlatılmıştır. Bu çerçevede, politika faizi yüzde 8,5’ten yüzde 50 düzeyine çıkarılmıştır.

Parasal Sıkılaştırma Adımları

• Faiz Koridorunun Genişletilmesi: Mart ayında teknik bir ayarlama olarak faiz koridoru genişletilmiştir.
• Makroihtiyati Politikalar: Ekonomik birimlerin beklentilerindeki ayrışma ve olası oynaklıklara karşı, parasal aktarımın etkinliğini artırmak amacıyla makroihtiyati politikalar uygulanmaya devam edilmektedir. İç talepteki dengelenmeyi desteklemek amacıyla Türk lirası ticari ve ihtiyaç kredisi büyüme sınırları yüzde 2’ye düşürülmüş, kredi büyümesine dayalı zorunlu karşılık tesisi uygulaması getirilmiş ve menkul kıymet tesisi kaldırılmıştır. Ayrıca kredi kartı azami faiz oranları yükseltilmiştir.
• Zorunlu Karşılıklar: Parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek ve Türk lirası mevduatın payının artırılması için Türk lirası zorunlu karşılıklara faiz ödemesine başlanmış, TL mevduat payı artış hedefleri güncellenmiştir. Menkul kıymet tesisi uygulaması ise tamamen sonlandırılmıştır.
• Likidite Yönetimi: KKM kur farkı ödemeleri ve artan TCMB taraflı swap bakiyesinin yol açtığı likidite fazlası sterilize edilmiştir. Zorunlu karşılıklarda yapılan artışlarla piyasadan 1 trilyon TL’den fazla likidite çekilmiştir. Aralık ayında TL depo alım ihalelerine başlanmış, sistemde ortaya çıkan geçici likidite fazlası depo alım işlemleriyle sterilize edilmektedir.

Finansal Piyasalara Etkiler

• Kredi Faizleri: Mart ayındaki faiz artışı ve makroihtiyati düzenlemeler sonrasında, ticari kredi faizi yaklaşık 14 puan, tüketici kredisi faizi 18 puan ve mevduat faizi 15 puan artmıştır. Bu, kredi büyümesinin yavaşlamasına ve iç talebin dengelenmesine katkı sağlamaktadır.
• Mevduat Faizleri: Türk lirası mevduat faizlerinin seviyesi, TL mevduat payı artışını desteklemektedir. Yabancı para mevduattan Türk lirası mevduata geçiş hızlanmaktadır.

Makroekonomik Gelişmeler ve Tahminler

• Enflasyon Tahminleri: 2024 yıl sonu enflasyon tahmini 2 puan yukarı güncellenerek yüzde 38’e çıkarılmıştır. 2025 ve 2026 tahminleri sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 9 seviyesinde korunmuştur. Orta vadede ise enflasyonun yüzde 5’te istikrar kazanması hedeflenmektedir.
• Para Politikası Duruşu: Aylık enflasyonun ana eğiliminin belirgin ve kalıcı bir düşüş göstermesi ve enflasyon beklentilerinin tahmin aralığına yakınsaması sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.

Rezerv Yönetimi ve Piyasa Gelişmeleri

• Rezerv Artışı: Mart toplantısından sonra, swap hariç net rezervlerde 16,4 milyar dolar iyileşme yaşanmış, son iki haftada ise 18 milyar dolarlık ek iyileşme görülmüştür. Böylece, ilgili dönemde swap hariç net rezervler toplam 34 milyar dolar artmıştır.
• Portföy Akımları: Türkiye’ye yönelik risk algısının iyileşmesi ve risk priminin düşmesi, portföy girişlerini desteklemiştir. Jeopolitik risklerin yükseldiği dönemde bile Türkiye’ye girişler devam etmiştir.