Türkiye-Suriye normalleşme sürecine ABD nasıl bakıyor?

Washington, bu sürecin hem siyasi hem de askeri boyutlarına dair önemli kaygılara sahip. Özellikle Kuzey Suriye'de olası bir Türkiye-Suriye-Rusya askeri iş birliğinin bölgedeki Amerikan askeri varlığını nasıl etkileyeceği, ABD'nin odaklandığı başlıca konular arasında yer alıyor.

ABD’nin Kaygıları ve Pozisyonu

2023 yılında Türkiye ile Suriye arasında Rusya’nın arabuluculuğunda başlayan görüşmelere mesafeli yaklaşan ABD, Ankara’ya bu konudaki endişelerini iletmiş ve bu pozisyonunu kamuoyuna açıklamalarla da net bir şekilde belirtmişti. Haziran ayından itibaren yeniden gündeme gelen Türkiye-Suriye normalleşme süreciyle ilgili olarak da Washington, kaygılarını dile getirmeye devam ediyor. ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, 14 Ağustos’ta yaptığı bir açıklamada, “ABD, Suriye ile ilişkilerini normalleştirmeyecek” diyerek bu konuda net bir tavır ortaya koydu.

ABD, Suriye’deki mevcut durumun iyileşmemesinden dolayı hayal kırıklığı yaşandığını vurgularken, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına olan bağlılığını sürdürüyor. ABD, Türkiye ve diğer ilgili bölgesel aktörlerden, Suriye ile ikili normalleşme adımları atmak yerine 2254 sayılı kararın uygulanması için baskıda bulunmalarını bekliyor.

Askeri Endişeler

ABD’nin Türkiye-Suriye normalleşme sürecine ilişkin en büyük endişelerinden biri, Kuzey Suriye’de bulunan Amerikan askeri varlığının bu süreçten nasıl etkileneceği. Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile yakın askeri işbirliği içinde olan ABD, olası bir Türkiye-Suriye normalleşmesinin güvenlik alanında ne gibi sonuçlar doğuracağını dikkatle izliyor. Özellikle Türkiye’nin, terör örgütü olarak tanımladığı YPG’nin Suriye’nin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine tehdit oluşturduğunu vurgulaması, bu endişeleri daha da artırıyor.

Rusya ve İran’ın Rolü

ABD’nin endişeleri, Ankara-Şam yakınlaşmasının Rusya’nın arabuluculuğunda ve İran’ın da katılımıyla sürüyor olmasından da kaynaklanıyor. Bu iki ülkenin, Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşmeden avantaj sağlayacaklarına dair değerlendirmeler, Washington’un kaygılarını daha da derinleştiriyor. Rusya ve İran, Suriye’ye verdikleri askeri ve ekonomik destekle ülkede önemli bir varlık kazanmış durumda. Rusya’nın Doğu Akdeniz’deki askeri üsleri ve İran’ın bölgedeki milis güçleri, bu iki ülkenin Suriye üzerindeki etkisini artırmaya devam ediyor.

Normalleşme Sürecinin Son Durumu

Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşme süreci, 2023’te yapılan bakanlar düzeyindeki görüşmelerin ardından tıkanmış olsa da, 2024 yılında Rusya’nın girişimleriyle yeniden canlanma işaretleri gösterdi. Şam yönetiminin Türkiye ile ön koşulsuz görüşebileceğine dair verdiği mesaj, bu sürecin yeniden ivme kazanabileceğine işaret ediyor. Resmi kaynaklar tarafından doğrulanmamakla birlikte, Türk ve Suriyeli yetkililerin teknik düzeyde ilk temasları gerçekleştirdiği belirtiliyor. Sürecin ilerleyen aşamalarında dışişleri ve savunma bakanları ile istihbarat yetkililerinin katılımıyla daha üst düzey görüşmeler yapılması bekleniyor.

ABD, bu süreçte Türkiye-Suriye-Rusya işbirliğinin bölgedeki dengeleri nasıl değiştireceğini yakından izliyor ve sürecin olası sonuçlarına dair endişelerini dile getirmeye devam ediyor.